სანდო ინფორმაცია გვაძლიერებს | ანალიტიკა და გამოძიება აღმოსავლეთ ევროპისა და კავკასიის შესახებ

  • მთავარი
  • ჩვენ შესახებ
    • აქტივობები
  • მულტიმედია
    • პოდკასტები
      • დევნილთა ამბები
        • სამეგრელო ზემო-სვანეთი
        • შიდა ქართლი
      • მთავარი მოვლენების მიღმა
      • რადიოჟურნალი ”აქცენტი”
    • ფოტო გალერეა
      • ქართველი ავარელები
      • დროში გაყინული ქალაქი
      • წაშლილი ეთნიკური საზღვრები
      • 2008 წლის აგვისტოს ექო
      • ღია მაცივარი
    • ვიდეო
  • რეგიონული ამბები
    • აზერბაიჯანი
      • წერილები ციხიდან
    • საქართველო
    • სომხეთი
  • წევრები
    • რეგისტრაცია
  • განცხადებები
  • მედია სკოლა
    • მედიის შესახებ
    • სახელმძღვანელოები
  • კონტაქტი

აზერბაიჯანის ჯანდაცვის სისტემის ნაკლოვანებები

0 კომენტარი
 2016 წლის 2 ნოემბერი   ავტორი: გულნურ ქაზიმოვა

1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars
Loading ... Loading ...


მნიშვნელოვანი წინსვლის მიუხედავად ბევრი თვლის, რომ სამედიცინო მომსახურების ხარისხი არ არის საუკეთესო.

გულნურ ქაზიმოვა

სამი წლის არზუ გურბანლი ოპერაციის შემდეგ გარდაიცვალა

სამი წლის არზუ გურბანლი ოპერაციის შემდეგ გარდაიცვალა (ფოტო მოწოდებულია გურბანლის ოჯახის მიერ).

აზერბაიჯანის მოსახლეობის უარყოფითი დამოკიდებულება ქვეყნის ჯანდაცვის სისტემის მიმართ კიდევ უფრო გამძაფრდა ბოლოდროინდელი გახმაურებული სამედიცინო შეცდომების გამო, რასაც არაერთი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა.

მიუხედავად იმისა, რომ სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა ბოლო ოცდახუთი წლის განმავლობაში საგრძნობლად არის გაზრდილი, მოქალაქეთა უმეტესობა ჯანდაცის სისტემას არ ენდობა.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემების მიხედვით, სიცოცხლის ხანგრძლივობის საშუალო მაჩვენებელი მამაკაცების შემთხვევაში 1990 წელს არსებული სამოცი წლიდან, 2015 წელს სამოცდაცხრამდე არის გაზრდილი, ხოლო ქალების შემთხვევაში სამოცდაექვსი წლიდან სამოცდათექვსმეტ წლამდე.

იმავე პერიოდის გათვალისწინებით, შემცირებულია დედათა სიკვდილიანობის მაჩვენებელიც, ის ასი ათას მშობიარობაზე სამოცდაოთხიდან ოცდახუთ შემთხვევამდე არის დასული. ხოლო ხუთწლამდე ასაკის ბავშვთა შორის სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ათას ბავშვზე ოციდან შვიდამდე არის დაკლებული.

თუმცა, სასიკეთო ცვლილებების მიუხედავად, საზოგადოებაში არსებული დამოკიდებულება განსხვავებულია. რიგითი მოქალაქეები ექიმებს და სამედიცინო დაწესებულებებს არ ენდობა. სამედიცინო სფეროში არსებულ კორუფციასა და სამედიცინო შეცდომებზე ისინი საკუთარი გამოცდილების საფუძველზე საუბრობენ.

სამედიცინო მომსახურების დაბალი ხარისხი საზოგადოებაში განსაკუთრებულად აქტიური განხილვის საგანი მას შემდეგ გახდა, რაც მედიით რამდენიმე ინციდენტის შესახებ გავრცელდა ინფორმაცია.

მხოლოდ ივნისის თვეში, ქვეყნის სხვადასხვა სამედიცინო დაწესებულებაში შვიდი პაციენტი გარდაიცვლა, რაც ფართოდ განიხილებოდა, როგორც სამედიცინო პერსონალის გულგრილობის შედეგი, თუმცა ოფიციალური გამოძიების შემდეგ, ექიმის შეცდომა მხოლოდ ორ შემთხვევაში დადასტურდა.

21 ივნისს, სალიანის რაიონში, რომელიც ქვეყნის სამხრეთ-აღმოსავლეთით მდებარეობს, ნაადრევად დაბადებული სამი ტყუპიდან ორი გარდაიცვალა. ერთი კვირის შემდეგ დაიღუპა მესამე ახალშობილიც. ნათესავების თქმით, ბავშვების გარდაცვალების მიზეზი გახდა ის, რომ ისინი დროულად ვერ მოათავსეს დღენაკლულ ბავშვთა ინკუბატორში. ინკუბატორი არ მუშაობდა, რადგან საავადმყოფოში არ იყო დენი.

„რომელ საუკუნეში ვცხოვრობთ? რატომ არ უნდა ჰქონდეს საავადმყოფოს გენერატორი იმ შემთხვევებისთვის, როცა დენი ითიშება,“ – ამბობს ბებია.

25 ივნისს, ზაქათალის ცენტრალურ საავადმყოფოში ჩატარებული ოპერაციის შემდეგ გარდაიცვლა ექვსი თვის სალიმ ლაჩინოვი, რომელსაც ნაწლავთა გაუვალობა აწუხებდა. მშობლების თქმით, ბავშვი გულგრილობის მსხვერპლი გახდა, საავადმყოფოში კი ამტკიცებენ, რომ ავადმყოფის მდგომარეობა იყო ძალიან მძიმე და ექიმებმა ყველაფერი გააკეთეს მის გადასარჩენად.

იმავე დღეს, დიაბეტით დაავადებულ 82 წლის თარლან ალიევას, ბაქოს ანგიოლოგიისა და მიკროქირურგიის ცენტრში, განგრენით დაავადებული მარცხენა ფეხის ამპუტაციის ნაცვლად, შეცდომით მარჯვენა, ჯანმრთელი ფეხი მოკვეთეს. რამდენიმე დღის შემდეგ ჩატარდა მარცხენა ფეხის ამპუტაციის ოპერაცია. ერთ თვეში ალიევა გარდაიცვალა.

თარლან ალიევას შეცდომით ჯანმრთელი ფეხი მოკვეთეს

თარლან ალიევას შეცდომით ჯანმრთელი ფეხი მოკვეთეს. ის მოგვიანებით გარდაიცვალა. (ფოტო: Meydan TV)

26 ივნისს, 35 წლის ლუმუ ვეისოვა, სუმგაიტის სასწრაფო დახმარების საავადმყოფოში ნაღვლის ბუშტის ამოკვეთის დროს საოპერაციო მაგიდაზე გარდაიცვლა. 81 წლის ქირურგმა, ჯაფარ გულიევმა, რომელსაც ოპერაციის დროს ხელები უკანკალებდა, არტერია გადაჭრა და ავადმყოფი სისხლისგან დაიცალა.

30 ივნისს, სამი წლის არზუ გურბანლი სუმგაიტის კერძო კლინიკაში ადენომის ოპერაციის შედეგად გარდაიცვალა.

აღნიშნულ შემთხვევებზე რეაგირების მიზნით, ჯანდაცვის სამინისტრომ შექმნა სპეციალური კომისია. როგორც სამინისტროს პრესსამსმსახურის უფროსმა აზერბაიჯანის საინფორმაციო სააგენტოსთან (APA) საუბრისას განაცხადა, ჯაფარ გულიევი სამსახურიდან დაითხოვეს, ხოლო საავადმყოფოს მთავარ ექიმს საყვედური გამოუცხადეს.

სამინისტროს პრესმდივანმა ლია ბაირამოვამ გულიევის დასაცავად აღნიშნა, რომ ექიმი ხანდაზმული ასაკის მიუხედავად მაინც მუშაობდა.

„ექიმები გადიან სერტიფიცირებას ყოველ ხუთ წელიწადში და ამ დროის განმავლობაში ხდება მათი შრომისუნარიანობის დონის გამოვლენა. თუ ექიმს აქვს სამეცნიერო ხარისხი, საპატიო სახელი და ის შრომისუნარიანია, მასთან ხელშეკრულების გაგრძელება შესაძლებლია ასაკის მიუხედავად. ჯაფარ გულიევს, მისი ხანდაზმული ასაკის მიუხედავად, ჰქონდა გავლილი სერტიფიცირება. თუ როგორ მოხდა ეს, კომისიამ უნდა გამოიძიოს,“ – განაცხადა ბაირამოვამ ჩვენთან საუბრისას.

დაუდევრობით ჯანმრთელობისთვის მძიმე ზიანის მიყენების ბრალდებით სისხლის სამართლის საქმე აღიძრა იმ ქირურგის წინააღმდეგ, რომელმაც შეცდომით თარლან ალიევას ჯანმრთელი ფეხი მოკვეთა. მას ემუქრება 500 მანათის (300 აშშ დოლარი) ოდენობის ჯარიმის გადახდა ან ექვსი თვით პატიმრობა.

დანარჩენ შემთხვევებში, კომისიის დასკვნით, სამედიცინო პერსონალის დაუდევრობა არ გამოვლინდა.

საყოველთაო უნდობლობა

ოპოზიციური მოძრაობა რესპუბლიკური ალტერნატივის (რეალი) წევრი, ექიმი ხადიჯა ჰაჯილი აღნიშნავს, რომ სამედიცინო პერსონალი ხშირად გაქცევია პასუხისმგებლობას.

„ექიმთა დაუდევრობა ხშირად რჩება დაუსჯელი,“ – აცხადებს ის. „მეორე მიზეზი არის დამოუკიდებელი ექსპერტებისა და სავალდებულო სამედიცინო დაზღვევის არარსებობა. მოქალაქეები, რომლებიც აწყდებიან სამედიცინო პერსონალის მხრიდან გულგრილობას უბრალოდ ვერ ახერხებენ ამის დამტკიცებას.

„მეორე მხრივ, თითქოსდა უფასო სამედიცინო მომსახურებით პაციენტი ფაქტობრივად დამოკიდებული ხდება სახელმწიფო საავადმყოფოზე. კერძო კლინიკებში მომსახურება ძვირია. სახელმწიფო კლინიკებში კი ექიმებს არაოფიციალურად უხდიან, თუმცა იმაზე ნაკლებს, ვიდრე კერძო კლინიკებში. ხალხს დაზღვევა რომ ჰქონდეს, იქ იმკურნალებს, სადაც უნდა,“ – დასძინა ჰაჯილიმ.

მისივე დასკვნით, აზერბაიჯანის ჯანდაცვის სისტემაში არსებული სავალალო მდგომარეობა მასობრივი კორუფციის ბრალია.

„სამედიცინო უნივერსიტეტში, ისევე როგორც ყველა სხვა სახელმწიფო უმაღლეს სასწავლებელში, სტუდენტები კარგი ნიშნების მისაღებად ქრთამს იხდიან. სამედიცინო პერსონალი საავადმყოფოში მუშაობის დასაწყებად ქრთამს იხდის და შემდეგ უკვე პაციენტებისგან იღებს ქრთამს იმისთვის, რომ კიდევ ერთხელ გადაიხადოს ქრთამი სამსახურში დასარჩენად. ეს ყველაფერი იწვევს უნდობლობას ქვეყნის ჯანდაცვის სისტემის მიმართ,“ – ამბობს ის.

თუმცა, აზერბაიჯანის ექიმთა ასოციაციის თავმჯდომარე გალიბ ალიევი თვლის, რომ აზერბაიჯანის ჯანდაცვის სისტემის მთავარი პრობლემა არის არაეფექტური მმართველობა.

მისი სიტყვებით, ბიუჯეტის 70 პროცენტი იხარჯება დანადგარებზე, კლინიკებსა და ახალი საავადმყოფოების აშენებაზე, მაშინ როცა სამედიცინო პერსონალის ხელფასებზე მხოლოდ სამი პროცენტი არის მიმართული.

„ექიმების ხელფასი აზერბაიჯანში არის სამჯერ უფრო ნაკლები, ვიდრე უმუშევრათა შემწეობა ევროპაში,“ – აღნიშნა მან.

საშუალო ხელფასი სახელმწიფო საავადმყოფოებში მერყეობს 130-450 მანათს შორის (80-277 აშშ დოლარი), კვალიფიკაციის მიხედვით.

ალიევის სიტყვებით, სწორედ დაბალი ანაზღაურება არის იმის მიზეზი, რატომაც არღვევენ ექიმები სამედიცინო ეთიკას.

„შედეგად, ხალხს მთლიანი სისტემის მიმართ ეკარგება ნდობა. საჭიროა მკაფიო კანონმდებლობის არსებობა, რომლის მიხედვითაც  ექიმების შრომაც სათანადოდ იქნება შეფასებული და გულგრილობის შემთხვევაში მოხდება მათი პასუხისმგებლობის საკითხის დაყენებაც. 2008 წელს ჩვენმა ორგანიზაციამ შეიმუშავა კანონპროექტი სახელწოდებით „საექიმო კოდექსი,“ რომელიც წარუდგინა პარლამენტს, თუმცა პარლამენტში ის ჯერაც არ განუხილავთ,“- განაცხადა მან ჩვენთან საუბრისას.

2012 წელს – ეს არის ერთადერთი წელი, რომლის მონაცემებიც არის ხელმისაწვდომი – ჯანმრთელობის დაცვის სამინისტრომ დააფიქსირა 235 შემთხვევა, როდესაც მოხდა სახელმწიფო ჯანდაცვის სფეროში ჩადენილი დარღვევებისათვის სისხლის სამართლებრივი პასუხიმგებლობის დაკისრება. აქედან ორმოცდათორმეტი შემთხვევა უკავშირდებოდა სამშობიარო სახლებსა და პრენატალურ კლინიკებს.

მომავალ წელს ხელისუფლება ქვეყნის ორ რაიონში სავალდებულო სამედიცინო დაზღვევის საპილოტე პროექტის ამოქმედებას გეგმავს. მისი მიზანია მოქალაქეების უზრუნველყოფა მაღალი ხარისხის სამედიცინო მომსახურებით, სახელმწიფო საავადმყოფოებს შორის კონკურენტული გარემოს შექმნა და არაოფიციალური გადასახადების აღმოფხვრა.

„ამ პროექტის განხორციელებას ეტაპობრივად ვაპირებთ,“ – განაცხადა მინისტრთა კაბინეტთან არსებული სავალდებული სამედიცინო დაზღვევის სახელმწიფო სააგენტოს დირექტორმა ზაურ ალიევმა აზერბაიჯანის საინფორმაციო სააგენტოსთან (APA) საუბრისას.

„მინგეჩავრის და ევლახის რაიონების საავადმყოფოების შემდეგ პროცესი მთელ ქვეყანას მოიცავს. ქვეყნის უმეტეს რეგიონებში ის 2018 წლისთვის ამოქმედდება.“

თუმცა, არსებობს ეჭვი, რომ ხელისუფლების მცდელობა დიდხანს ვერ გასტანს.

„ამ საკითხის განხილვა 90-იანი წლების ბოლოს დაიწყო და დღემდე არ განხორციელებულა,“ -აცხადებს ოპოზიციური პარტია მუსავათის თავმჯდომარის მრჩეველი აზერ ისმაილი.

„ჩემი აზრით ამ პრობლემის მოგვარება მთავრობისთვის პრიორიტეტული უნდა ყოფილიყო ნავთობის ბუმის პერიოდში. არ ვიცი, რამდენად იქნება შესაძლებელი სავალდებულო სამედიცინო დაზღვევის განხორცილება ახლა, როცა ქვეყანა ეკონომიკურ კრიზისს განიცდის,“ – დასძენს ის.

 

გააზიარე:

  • Click to share on Twitter (Opens in new window)
  • Click to share on Facebook (Opens in new window)
    გააზიარე

ავტორი გულნურ ქაზიმოვა
აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი, რომელიც საზღვარგარეთ ცხოვრობს.


მსგავსი სტატიები:


ვაქცინაცია და დეზინფორმაცია აზერბაიჯანში
აპრილი 26, 2022

აზერბაიჯანში რეფერენდუმი საპროტესტო აქციებით აღინიშნა
სექტემბერი 25, 2016

აზერბაიჯანში გულენის საწინააღმდეგო კამპანია გრძელდება
სექტემბერი 8, 2016


  • სახელმძღვანელოები

    • ნიუსრუმი დეზინფორმაციის...
      აპრილი 23, 2021
    • მედიის სახელმძღვანელო...
      აგვისტო 17, 2020
    • ანტიპროპაგანდული სახელმძღვანელო
      ივლისი 9, 2018
    • მშვიდობის გაშუქების...
      მარტი 26, 2016
    • როგორ დავწეროთ სტატიის...
      მარტი 26, 2016

  • დაგვიმეგობრდით Facebook-ზე

  • ძებნა

  • არქივები

  • 2008 წლის რუსეთ საქართველოს ომი EUMM IWPR ადამიანის უფლებები აზერბაიჯანი არმენ კარაპეტიანი არშალუის მგდესიანი არჩევნები აფგან მუხტარლი აფხაზეთი განათლება განცხადებები დევნილები ევროკავშირი ეკატერინა პოღოსიანი ეკონომიკა ვაჰე ჰარუტუნიანი თურქეთი ილჰამ ალიევი ირანი კავკასია კონფლიქტი კორუფცია ლგბტ ლილიტ არაკელიანი მედია მთიანი ყარაბაღი ნურგულ ნოვრუზი ომი პოლიტპატიმრები ჟურნალისტიკა რუსეთი რჩეული სამირა აჰმედბეილი სამხრეთ ოსეთი საპრეზიდენტო არჩევნები საქართველო სერჟ სარგსიანი სიტყვის თავისუფლება სომხეთი ტრენინგი ქალები ქალთა უფლებები შაჰლა სულთანოვა ჯანდაცვა




Institute for War and Peace Reporting | ომისა და მშვიდობის გაშუქების ინსტიტუტი | © 2007-2022

CREATIVE COMMONS–ის ლიცენზია
ვებგვერდის ფორმა და შინაარსი დაცულია Creative Commons-ის არაკომერციული 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ფარგლებში
.

ჩვენ ვიყენებთ ქუქი ჩანაწერებს. თქვენი პარამეტრების დამახსოვრებით ჩვენ გაწვდით საუკეთესო მომსახურებას განმეორებითი ვიზიტების დროს. "თანახმა ვარ" ღილაკზე დაჭერით თქვენ გასცემთ ქუქი ჩანაწერების გამოყენების ნებართვას. თუმცა "პარამეტრები" ფუნქციით თქვენ შეგიძლიათ გააკონტროლოთ თქვენს მიერ ნებადართული მონაცემების გაზიარება. მეტი ინფორმაციისთვის იხილეთ სტატიები: ჩვენს მიერ გამოყენებული ქუქი ჩანაწერები | ინტერნეტის ისტორია.
პარამეტრებითანახმა ვარ
Manage consent

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Functional
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytics
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Others
Other uncategorized cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.
SAVE & ACCEPT