ანარ მამადლის ორგანიზაციის დასკვნით, არჩევნები, რომელშიც პრეზიდენტმა 85%-იანი უპირატესობით გაიმარჯვა არ იყო „თავისუფალი და დემორატიული“.
ცნობილ აზერბაიჯანელ აქტივისტს ანარმამადლის ხუთწელიწად-ნახევრიანი პატიმრობა მიუსაჯეს. მისი ადვოკატის მტკიცებით ეს დისიდენტური ხმის ჩახშობის კამპანიის ნაწილია.
მამადლი, რომელიც არჩევნების მონიტორინგის და დემოკრატიის კვლევის ცენტრს (EMDS) ხელმძღვანელობდა გასული წლის დეკემბერში დააპატიმრეს და მთელი რიგი ბრალდებები წაუყენეს, გადასახადების დაფარვით დაწყებული არჩევნების გაყალბებით დამთავრებული.
26 მაისს გამართულ სასამართლო სხდომაზე მას ხუთწელიწად-ნახევარი მიუსაჯეს, ხოლო EMDS აღმასრულებელ დირექტორს ბაშირ სულეიმანლის სამწელიწად-ნახევარი.
მათი პარტნიორი ორგანიზაციის „მოხალისეთა საერთაშორისო თანამშრომლობა“ ხელმძღვანელს, ელნურ მამადლის კი სასამრთლომ პირობითი სასჯელი ორწელიწად-ნახევრის ვადით მიუსაჯა.
ადვოკატი ასაბლი მუსტაფაევი დარწმუნებულია, რომ მისი კლიენტის ერთადერთი დანაშაული იმაში მდგომარეობს, რომ მისმა ორგანიზაციამ [EMDS] 2013 წლის ოქტომბერში ჩატარებული საპრეზიდენტო არჩევნები, რომელშიც პრეზიდენტმა ალიევმა ხმების 85% დააგროვა, შეაფასა, როგორც არადემოკრატიული და არათავისუფალი.
„ეს დაპატიმრება არის შურისძიბა ანარ მამადლის მიერ არჩევნების შესახებ გაკეთებული ანგარიშის გამო, ეს ასევე არის სხვა დამოუკიდებელი არასამთავრობო ორგანიზაციების ლიდერების გაფრთხილება“,- აცხადებს მუსტაფაევი.
საზოგადოებრივი გაერთიანების „დემოკრატიული ინსტიტუტები და ადამიანის უფლებები“ ხელმძღვანელი ელჩინ აბდულაევი აცხადებს, რომ ხელისუფლება ავტორიტეტული აზრის ჩახშობას ცდილობს, საერთაშორისო ასპარეზზე დაუსჯელობის განცდა კი მას კიდევ უფრო ათამამებს.
„პოლიტიკური დაკავებების რაოდენობის გაზრდას ქვეყნის გარეთ სერიოზული რეაქცია არ მოჰყოლია, ამიტომაც აზერბაიჯანში პოლიტიკურ პატიმართა რაოდენობა დღითიდღე სულ უფრო იზრდება“, – ამბობს აბდულაევი.
მამადლისა და მისი თანამოაზრე აქტივისტების მიმართ გამოტანილ განაჩენს საერთაშორისო საზოგადოების მყისიერი კრიტიკა მოჰყვა.
„საგარეო საქმეთა სამინისტრო უკიდურესად იმედგაცრუებულია“, – ნათქვამია ბრიტანეთის მთავრობის მიერ გავრცელებულ განცხადებაში. „არჩევნების დამოუკიდებელი დამკვირვებლები მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ დემოკრატიული საზოგადოების გააქტიურებაში და მათ უნდა ჰქონდეთ იმის საშუალება, რომ მოვალეობა შიშის გარეშე შეასრულონ“.
ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის დემოკრატიის და ადამიანის უფლებათა კომიტეტის თავმჯდომარემ იზაბელა სანტოსმა აზერბაიჯანის ხელისუფლება უფრო მწვავედ გააკრიტიკა.
„აზერბაიჯანის ხელისუფლების მიერ სამოქალაქო საზოგადოების სისტემატიურმა დევნამ ანარ მამადლის გასამართლებით ახალ ზღვარს მიაღწია“, – აცხადებს თავის განცხადებაში სანტოსი. „ვშიშობ, მამადლის ერთადერთი დანაშაული არის მისი სამუშაო – ქვეყნის ამომრჩევლების ხმების დაცვა. მისი გასამართლება და ციხეში ჩასმა არის ადამიანის უფლებების და დემოკრატიის კუთხით ეუთოს ფასეულოებების შეურაცხყოფა“.
ეუთოს დემოკრატიული ინსტიტუტების და ადამიანის უფლებების ოფისის დირექტორი იანეზ ლენარჩიჩი, რომელიც თავადაც აკვირდებოდა ოქტომბრის არჩევნებს აცხადებს, რომ ეს სასჯელი არის კამპანიის ნაწილი, რომელიც აზერბაიჯანში არჩევნების მონიტირინგის ჩაშლას ემსახურება.
„ეჭვიც არ მეპარება, რომ ბრალდება და განაჩენი მისი საქმიანობისთვის – ამომრჩეველთა ხმების დაცვისთვის -ხელის შეშლას ემსახურება“, – აცხადებს ლენარჩიჩი. „ჩემთვის ასევე ნათელია, რომ ეს განაჩენი, ისევე როგორც სხვები, არის გამაფრთხილებელი იმათთვის, ვინც ემსახურება საყოველთაოდ აღიარებული უფლებების და თავისუფლებების დაცვას და რომლის შესრულების ვალდებულებაც თავად ქვეყანას აქვს აღებული“.
მმართველი იენი აზერბაიჯანის პარტიის ლიდერი მუბარიზ გურბანლი მამადლის საქმიანობასა და მის დაპატიმრებას შორის ვერავითარ კავშირს ვერ ხედავს.
„ეს სასამართლო დევნა იმის გამო დაიწყო, რომ ორგანიზაციამ [EMDS] კანონი დაარღვია“, – განუცხადა მან რადიო თავისუფლებას. „ვფიქრობ, რომ ის ადამიანები, რომლებიც ცდილობენ ამ საქმეს პოლიტიკური ქვეტექსტი მოარგონ ცდებიან“.
იმ დღეს, როდესაც სამივე ბრალდებულს განაჩენი გამოუტანეს, პრეზიდენტმა ალიევმა 160 მსჯვარდებული შეიწყალა.
უფლებადამცველი აქტივისტი ნოველა ჯაფაროღლუ ამბობს, რომ მის მიერ მომზადებული სიიდან არცერთი ადამიანი არ გათავისუფლებულა, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ ხელისუფლება სამოქალაქო საზოგადოების დევნას კვლავაც გააგრძელებს.
„29 ადამიანისგან შემდგარი სია მოვამზადეთ, რომელსაც ხელი უამრავმა უფლებადამცველმა მოაწერა, მაგრამ არცერთი არ შეიწყალეს. პრეზიდენტს სურვილი რომ ჰქონოდა, ამ ადამიანებს გაათავისუფლებდა“, – განაცხადა მან.
ჯაფაროღლუმ ასევე აღნიშნა, რომ აზერბაიჯანი, რომელმაც ახლახანს ჩაიბარა ევროსაბჭოს მინისტრთა კომიტეტის ექვსთვიანი თავმჯდომარეობა, აქტივისტების გათავისუფლებით ამ პოსტს „თავაწეული ჩაიბარებდა“.
ახალი საქმეების ჩამოთვლის შემგედ მან დასძინა: „თუ ამნისტია არ შეეხება ტოფიგ იაქუბლუს, ილგარ მამედოვს, იადიგარ სადიქოვს, ნიდას წევრებს და ჟურნალისტებს, ეს აზერბაიჯანის სირცხილი იქნება“.
სევინჯ თელმანქიზი გაზეთ „იენი მუსავათის“ რეპორტიორია აზერბაიჯანში.