სანდო ინფორმაცია გვაძლიერებს | ანალიტიკა და გამოძიება აღმოსავლეთ ევროპისა და კავკასიის შესახებ

  • მთავარი
  • ჩვენ შესახებ
    • აქტივობები
  • მულტიმედია
    • პოდკასტები
      • დევნილთა ამბები
        • სამეგრელო ზემო-სვანეთი
        • შიდა ქართლი
      • მთავარი მოვლენების მიღმა
      • რადიოჟურნალი ”აქცენტი”
    • ფოტო გალერეა
      • ქართველი ავარელები
      • დროში გაყინული ქალაქი
      • წაშლილი ეთნიკური საზღვრები
      • 2008 წლის აგვისტოს ექო
      • ღია მაცივარი
    • ვიდეო
  • რეგიონული ამბები
    • აზერბაიჯანი
      • წერილები ციხიდან
    • საქართველო
    • სომხეთი
  • წევრები
    • რეგისტრაცია
  • განცხადებები
  • მედია სკოლა
    • მედიის შესახებ
    • სახელმძღვანელოები
  • კონტაქტი

მშვიდობიანი მოქალაქეების დაღუპვა სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის არსებული დაძაბულობის დასტურია

0 კომენტარი
 2013 წლის 10 ოქტომბერი   ავტორი: ლილიტ არაკელიანი

1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars
Loading ... Loading ...


ინციდენტების დროს საკომუნიკაციო არხების არარსებობა სახელდება საზღვარზე სიტუაციის გაუარესების ერთ-ერთ მნიშვნელოვან მიზეზად.

აზერბაიჯანთან საზღვრის აღმნიშვნელი მავთულხლართიანი ღობე სოფელ აიგეძორთან ახლოს (ფოტო: სომხეთის თავდაცვის სამინისტრო).

ლილიტ არაკელიანი – კავკასია

სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვარზე მომხდარი უბედური შემთხვევის შემდეგ ნათელი გახდა, რომ საჭიროა მხარეებს შორის რაიმე სახის საკომუნიკაციო სისტემის არსებობა, რათა მოხდეს მშვიდობიანი მოქალაქეების დაღუპვის შემთხვევების თავიდან აცილება.

24 სექტემბერს 26 წლის ედუარდ დალაქიანი სომხეთის ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდებარე თავუშის რაიონის სოფელ აიგეძორიდან აზერბაიჯანის საზღვართან ნაღმზე აფეთქების შედეგად დაიღუპა.

ნაღმის აფეთქებისას ედუარდ დალაქიანმა ფეხისა და ხელის მძიმე დაზიანებები მიიღო. მისთვის დროული დახმარების აღმოჩენა და სიცოცხლის გადარჩენა ვერ მოხერხდა იმის გამო, რომ აზერბაიჯანელმა სამხედროებმა მისი მისამართით ცეცხლი გახსნეს.

დალაქიანი სომხეთის მიერ კონტროლირებად მხარეს საძოვარზე ღორებს მწყემსავდა, როცა გზააბნეულ ღორს დაედევნა და ნეიტრალურ ტერიტორიაზე აღმოჩნდა.

სოფლის გამგებელი სასუმ საფარიანი გვიამბობს იმის შესახებ, თუ რა მოხდა შემდეგ.

„აფეთქების შემდეგ, აზერბაიჯანელებს ცეცხლი დაახლოებით 40 წუთის განმავლობაში ჰქონდათ გახსნილი. დაჭრილი აფეთქების ადგილიდან დაახლოებით 30 მეტრით გახოხდა და შეძლო თავის შეფარება ტყვიების ნაკადისგან,“ – „მაშველებმა ბოლოს და ბოლოს შეძლეს მასთან მიღწევა, თუმცა საავადმყოფოში მიყვანამდე ის გარდაიცვალა.“

სხვა საზღვრისპირა სოფლების მსგავსად აიგეძორი და იქ მცხოვრები 2500 ადამიანი სპორადული სროლების გამო მუდმივად შიშის ქვეშ ცხოვრობს. მათთვის ჩვეულებრივი საქმის კეთება  წარმოუდგენლად რთულია, ხოლო ისინი ვინც დალაქიანის მსგავსად გარეთ მუშაობენ დაჭრის ან დაღუპვის გამუდმებული რისკის ქვეშ იმყოფებიან.(იხილეთ: საზღვრისპირა სროლები როგორც სომხურ-აზერბაიჯანული პოლიტიკის გაგრძელება)

„დალაქიანი სიდუხჭირემ აიძულა პირუტყვს დადევნებოდა. სხვა საარსებო წყარო მას და მის ოჯახს არ გააჩნდა,“ – თქვა საფარიანმა. „ერთი წელიც არაა რაც ცოლი შეირთო, მეუღლე კი ბავშვს ელოდება.“

მსგავსი ინციდენტების დროს საზღვრის გასწვრივ განლაგებულ სომეხ და აზერბაიჯანელ სამხედრო შენაერთებს შორის არ არსებობს არავითარი საკომუნიკაციო საშუალება. იგივე მდგომარეობაა ე.წ. „კონტროლის ხაზზე“, რომელიც აზერბაიჯანის საჯარისო შენაერთებსა და სომხების მიერ კონტროლირებადი მთიანი ყარაბაღის შეიარაღებულ ძალებს შორის გამყოფი ხაზს წარმოადგენს.

„სამწუხაროდ ასეთი რამ [საკომუციკაციო არხი] არ არსებობს, რადგანაც აზერბაიჯანელები არასოდეს დგამენ შემხვედრ ნაბიჯებს“, – აცხადებს სომხეთის თავდაცვის სამინისტროს წარმომადგენელი არცრუნ ჰოვანესიანი. „ჩვენ და ეუთოს მინსკის ჯგუფის მედიატორებმა არაერთხელ შევთავაზეთ მათ ეს იდეა, თუმცა აზერბაიჯანელები მუდამ უარზე არიან“.

ყარაბაღის ომი 1994 წელს ზავით დასრულდა, თუმცა სამშვიდობო შეთანხმება დღემდე არ არის მიღწეული. ოცი წლის მანძილზე ეუთოს მინსკის ჯგუფის შუამავლობით მიმდინარე მოლაპარაკებების შედეგად ვერ მოხერხდა მხარეების პოზიციების თანხვედრა უმთავრეს საკითხზე – ყარაბაღი უნდა დაბრუნდეს აზერბაიჯანის შემადგენლობაში თუ მოხდეს მისი დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ აღიარება.

სომხეთის პარლამენტის წევრი ოპოზიციური პარტიიდან  „მემკვიდრეობა“ თევან პოღოსიანი ამბობს, რომ მინსკის ჯგუფს უნდა ჩამოეყალიბებინა ხუთი წევრისგან შემდგარი ჯგუფი, რომელიც გამოიძიებდა და აღრიცხავდა ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ ხელშეკრულების დარღვევის და მის შედეგად ადამიანთა გარდაცვალების ფაქტებს.

„თეორიულად, ეს მექანიზმები არსებობს, მაგრამ რეალურად არა, იმიტომ რომ აზერბაიჯანი მის ტერიტორიაზე გამოძიების ჩატარებისთვის თანხმობას არ აცხადებს“, – განმარტავს ის. „ჩამოვიდნენ და გამოიძიონ ინციდენტები და აჩვენონ საერთაშორისო საზოგადოებას რატომ ვერ მოხერხდა მშვიდობიანი მოქალაქის [დალაქიანის] სიცოცხლის გადარჩენა“.

სომეხი ექსპერტები აცხადებენ, რომ მშვიდობიანი მოქალაქეების სიკვდილი გარდაუვალია მომავალშიც.

„მინსკის ჯგუფმა მკაფიოდ უნდა იმოქმედოს აზერბაიჯანის მისამართით, უნდა  ააღებინოს პასუხისმგებლობა ჩადენილ ქმედებებზე იმისთვის, რომ საზღვარზე დაძაბულობა მინიმუმამდე იქნეს დაყვანილი,“ – განაცხადა ერევნის კავკასიური ინსტიტუტის დირექტორის მოადგილემ სერგეი მინასიანმა.

მინსკი ჯგუფის სამი თანათავმჯდომარე ქვეყნის, შეერთებული შტატების, რუსეთისა და საფრანგეთის წარმომადგენლებმა 27 სექტემბერს გაეროში სომხეთისა და აზერბაიჯანის საგარეო საქმეთა მინისტრებთან შეხვედრა გამართეს, თუმცა შეხვედრდა უშედეგოდ დასრულდა.

თანათავმჯდომარე ქვეყნების მიერ გავრცელებულ განცხადებაში ნათქვამია, რომ მათ: „ხაზგასმით აღნიშნეს მათი ქვეყნების მზადყოფნა ხელი შეუწყონ მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის მშვიდობიან მოგვარებას, რომელიც ეფუძნება ძალისა და მუქარის  არგამოყენებას, ტერიტორიულ მთლიანობას, მოქალაქეების თანასწორუფლებიანობას და თვითგამორკვევას“.

პოღოსინის განცხადებით მინსკის ჯგუფი დაკისრებულ მოვალეობას სათანადოდ ვერ ართმევს თავს.

„პრობლემა იმაში მდგომარეობს, რომ ისინი ცდილობენ კეთილსინდისიერად, მიუკერძოებლად და ობიექტურად მუშაობას, მაგრამ ამავე დროს თავს არიდებენ პასუხისმგებლობის აღებას. ყოველი ინციდენტის შემდეგ ისინი შემოიფარგლებიან უხერხემლო განცხადებებით, მოწოდებებით და მოთხოვნებით ორივე მხარის მისამართით,“ – ამბობს ის.

ლილიტ არაკელიანი www.medialab.am რეპორტიორია სომხეთში.

გააზიარე:

  • Click to share on Twitter (Opens in new window)
  • Click to share on Facebook (Opens in new window)
    გააზიარე

ავტორი ლილიტ არაკელიანი


მსგავსი სტატიები:


ვაქცინაცია და დეზინფორმაცია აზერბაიჯანში
აპრილი 26, 2022

აზერბაიჯანის ჯანდაცვის სისტემის ნაკლოვანებები
ნოემბერი 2, 2016

აზერბაიჯანში რეფერენდუმი საპროტესტო აქციებით აღინიშნა
სექტემბერი 25, 2016


  • სახელმძღვანელოები

    • ნიუსრუმი დეზინფორმაციის...
      აპრილი 23, 2021
    • მედიის სახელმძღვანელო...
      აგვისტო 17, 2020
    • ანტიპროპაგანდული სახელმძღვანელო
      ივლისი 9, 2018
    • მშვიდობის გაშუქების...
      მარტი 26, 2016
    • როგორ დავწეროთ სტატიის...
      მარტი 26, 2016

  • დაგვიმეგობრდით Facebook-ზე

  • ძებნა

  • არქივები

  • 2008 წლის რუსეთ საქართველოს ომი EUMM IWPR ადამიანის უფლებები აზერბაიჯანი არმენ კარაპეტიანი არშალუის მგდესიანი არჩევნები აფგან მუხტარლი აფხაზეთი განათლება განცხადებები დევნილები ევროკავშირი ეკატერინა პოღოსიანი ეკონომიკა ვაჰე ჰარუტუნიანი თურქეთი ილჰამ ალიევი ირანი კავკასია კონფლიქტი კორუფცია ლგბტ ლილიტ არაკელიანი მედია მთიანი ყარაბაღი ნურგულ ნოვრუზი ომი პოლიტპატიმრები ჟურნალისტიკა რუსეთი რჩეული სამირა აჰმედბეილი სამხრეთ ოსეთი საპრეზიდენტო არჩევნები საქართველო სერჟ სარგსიანი სიტყვის თავისუფლება სომხეთი ტრენინგი ქალები ქალთა უფლებები შაჰლა სულთანოვა ჯანდაცვა




Institute for War and Peace Reporting | ომისა და მშვიდობის გაშუქების ინსტიტუტი | © 2007-2022

CREATIVE COMMONS–ის ლიცენზია
ვებგვერდის ფორმა და შინაარსი დაცულია Creative Commons-ის არაკომერციული 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ფარგლებში
.

ჩვენ ვიყენებთ ქუქი ჩანაწერებს. თქვენი პარამეტრების დამახსოვრებით ჩვენ გაწვდით საუკეთესო მომსახურებას განმეორებითი ვიზიტების დროს. "თანახმა ვარ" ღილაკზე დაჭერით თქვენ გასცემთ ქუქი ჩანაწერების გამოყენების ნებართვას. თუმცა "პარამეტრები" ფუნქციით თქვენ შეგიძლიათ გააკონტროლოთ თქვენს მიერ ნებადართული მონაცემების გაზიარება. მეტი ინფორმაციისთვის იხილეთ სტატიები: ჩვენს მიერ გამოყენებული ქუქი ჩანაწერები | ინტერნეტის ისტორია.
პარამეტრებითანახმა ვარ
Manage consent

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Functional
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytics
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Others
Other uncategorized cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.
SAVE & ACCEPT