სანდო ინფორმაცია გვაძლიერებს | ანალიტიკა და გამოძიება აღმოსავლეთ ევროპისა და კავკასიის შესახებ

  • მთავარი
  • ჩვენ შესახებ
    • აქტივობები
  • მულტიმედია
    • პოდკასტები
      • დევნილთა ამბები
        • სამეგრელო ზემო-სვანეთი
        • შიდა ქართლი
      • მთავარი მოვლენების მიღმა
      • რადიოჟურნალი ”აქცენტი”
    • ფოტო გალერეა
      • ქართველი ავარელები
      • დროში გაყინული ქალაქი
      • წაშლილი ეთნიკური საზღვრები
      • 2008 წლის აგვისტოს ექო
      • ღია მაცივარი
    • ვიდეო
  • რეგიონული ამბები
    • აზერბაიჯანი
      • წერილები ციხიდან
    • საქართველო
    • სომხეთი
  • წევრები
    • რეგისტრაცია
  • განცხადებები
  • მედია სკოლა
    • მედიის შესახებ
    • სახელმძღვანელოები
  • კონტაქტი

სომხეთსა და აზერბაიჯანში მსხვერპლს ითვლიან

0 კომენტარი
 2015 წლის 18 მაისი   ავტორი: ნურგულ ნოვრუზი

1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars
Loading ... Loading ...


 „მუდმივი განგაშის მდგომარეობაში ვცხოვრობთ. გვეშინია ახალი ომის დაწყების.“

მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის რუკა (reporter.ge)

მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის რუკა (reporter.ge)

სომხეთისა და აზერბაიჯანის საზღვრის მიმდებარედ ჯარისკაცები ისევ იღუპებიან. ანალიტიკოსები მსჯელობენ იმაზე, თუ რამდენად „ნორმალურია“ ეს სიტუაცია და უნდა ველოდოთ თუ არა რამე უფრო უარესს?

მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტი 1994 წელს ზავით დასრულდა, თუმცა სამშვიდობო შეთანხმება ჯერაც არ არის მიღწეული. ოც წელზე მეტი ხნის განმავლობაში მიმდინარე მოლაპარაკებებმა რეალური შედეგი ვერ გამოიღო. ყარაბაღი, მიმდებარე ტერიტორიებით, სომხური ადმინისტრაციის დაქვემდებარებაშია და მას დამოუკიდებლობა აქვს გამოცხადებული, თუმცა ის არაღიარებულად რჩება.

სომხეთი და აზერბაიჯანი ტექნიკურად ჯერ კიდევ საომარ მდგომარეობაში იმყოფებიან. ყარაბაღის მომავალთან დაკავშირებით მათი ფუნდამენტურად განსხვავებული შეხედულებების გამო, შეუძლებელი ხდება საერთო ენის გამონახვა.

1994 წლიდან მოქმედი ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმი ხშირად ირღვევა, როგორც ყარაბაღის „გამყოფი ხაზის,“ ასევე სახელმწიფო საზღვრის მთელ პერიმეტრზე.

ბოლო თვეების განმავლობაში ასეთი შეტაკებები სულ უფრო გახშირდა და არაერთხელ ფატალური შედეგითაც დასრულებულა. ამჟამად, იანვრის დაძაბულობის ტალღის შემდეგ, სიტუაცია შედარებით მშვიდია.

აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტროს მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, 21 აპრილს, „გამყოფ ხაზთან“ ახლოს, ტერტერის რაიონში ხუთი სომეხი სამხედრო დაიღუპა. ყარაბაღის თავდაცვის სამინისტრო კი ინციდენტის განსხვავებულ შედეგებზე საუბრობს და აცხადებს, რომ დანაკარგი სწორედ აზერბაიჯანის ჯარმა განიცადა.

[pullquote]ჩვენ ვცდილობთ დაღუპულების ზუსტი რაოდენობა ცალკეულ საგაზეთო სტატიებზე დაყრდნობით და ადგილზე პირადი კონტაქტების დახმარებით დავადგინოთ[/pullquote]

სომხური წყაროების მიხედვით, წელს ქვეყნის შეიარაღებულმა ძალებმა ოცი ჯარისკაცი დაკარგა.

დაღუპულთა და დაჭრილთა რაოდენობის შესახებ მოწინააღმდეგე მხარეების მიერ გავრცელებული მონაცემები ხშირად არ მოდის ერთმანეთთან თანხვედრაში. მაგალითად, ყარაბაღის თავდაცვის სამინისტროს ცნობით, 19 მარტს, გულისტანის რაიონში შეტევის დროს დაიღუპა 15 კაციანი აზერბაიჯანული დანაყოფის სრული შემადგენლობა. ამავე განცხადების მიხედვით, სომხური მხრიდან დაიღუპა სამი და მოგვიანებით, მიღებული ჭრილობების შედეგად, გარდაიცვალა კიდევ ოთხი ჯარისკაცი.

აზერბაიჯანული მხარე დანაკარგზე საუბრისას უფრო დაბალ ციფრებს ასახელებს.

„შემიძლია ოფიციალურად განვაცხადო, რომ წელს, ფრონტის ხაზზე ჩვენი რვა სამხედრო მოსამსახურე დაიღუპა,“ – განუცხადა აზერბაიჯანის თავდაცვის მინისტრმა ზაკირ ჰასანოვმა საინფორმაციო სააგენტო APA-ს 2 აპრილს.

ხაზარის უნივერსიტეტის მკვლევარი, ანალიტიკოსი ჯასურ სუმერინლი ჩვენთან საუბრისას თერთმეტი დაღუპული სამხედროს შესახებ გვაწვდის ინფორმაციას. მისივე განმარტებით, იმის გამო, რომ ოფიციალური მონაცემები ხშირად არასწორია, „ჩვენ ვცდილობთ დაღუპულების ზუსტი რაოდენობა ცალკეულ საგაზეთო სტატიებზე დაყრდნობით და ადგილზე პირადი კონტაქტების დახმარებით დავადგინოთ.“

ძალადობის ესკალაცია?

კითხვა მდგომარეობს იმაში, მიმდინარე შეტაკებები ადრინდელის მსგავსია თუ რამე უფრო სერიოზული?

ადგილობრივი მოსახლეობა ჩვენთან საუბრისას აღელვებას ვერ მალავს.

„ჩვენ ვცხოვრობთ მუდმივი განგაშის მდგომარეობაში. გვეშინია ახალი ომის დაწყების,“ – ამბობს სოფელ ბაშ გარვანდის მკვიდრი, 65 წლის ჰიმაიათ გულიევა. აღდამის რაიონის ეს სოფელი ყარაბაღის აღმოსავლეთით მდებარეობს. მისი თქმით, ბოლო სამი თვის განმავლობაში, ორივე მიმართულებით, სროლები თითქმის ყოველ დღე ხდება.

მაჰამად მამადოვი ალიბეილის მკვიდრია. თოვუზის რაიონის ეს სოფელი სომხეთის საზღვართან ახლოს მდებარეობს. მისი თქმით, მარტის შემდეგ ყოველ ღამე ისვრიან და სროლები ორივე მხრიდან ხორციელდება, თუმცა საბედნიეროდ, მშვიდობიან მოსახლეობას ეს არ შეხებია.

„სოფლების მიმართულებით სროლები ყველაზე მეტად გასული წლის ბოლოს ხდებოდა,“ – ამბობს ის. „ახლა მხოლოდ სამხედრო პოსტებს ესვრიან. ხმით და ღამე დანახული ალით თუ ვიმსჯელებთ, მსხვილკალიბრიან იარაღს იყენებენ თუ არა.“

5-10 აპრილს აზერბაიჯანმა ფრონტის ხაზთან ახლოს ფართომასშტაბიანი სამხედრო ღამის წვრთნები განახორციელა. თავდაცვის სამინისტროს წყაროებზე დაყრდნობით თუ ვიმსჯელებთ, ეს იყო ნამდვილი ძალის დემონსტრირება. წვრთნებში ჩართული იყო 15 000 ჯარისკაცი, 200-ზე მეტი ჯავშანმანქანა და სპეციალურად ამ ღონისძიებისთვის ადგილზე დისლიცორებული 20 თვითმფრინავი.

ერევანში თვლიან, რომ ძალადობა გრძელდება, თანაც იმაზე გაცილებით უფრო ფართო მასშტაბით, ვიდრე ადრე იყო.

27 მარტს, სომხეთის თავდაცვის მინისტრმა სეირან ოჰანიანმა აზერბაიჯანი მძიმე შეიარაღების გამოყენებაში დაადანაშაულა, 1994 წლის ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმის ამოქმედების შემდეგ 120 მილიმეტრიანი ნაღმტყორცნები პირველად იქნა გამოყენებული.

ოჰანიანმა ბრალდებებზე ეუთოს მისნკის ჯგუფის თავმჯდომარესთან ანდრეი კასპრზიკთან შეხვედრის დროს ისაუბრა. ეუთოს მინსკის ჯგუფი ამერიკის, რუსეთის და საფრანგეთის თანათავმჯდომარეობით, 20 წელზე მეტია ყარაბაღის კონფლიქტის ირგვლივ მოლაპარაკებებში წამყვან მედიაციის ჯგუფს წარმოადგენს.

სომხეთის თავდაცვის სამინისტროს პრესსპიკერი არცუნ ჰოვანესიანი თვლის, რომ აზერბაიჯანულ მხარეს ბევრი მსხვერპლი ჰყავს, მაგრამ ამ ინფორმაციას არ ასაჯაროებს.

„აზერბაიჯანი აწარმოებს ჰიბრიდულ ომს, რომლის მთავარი მიზანია მოწინააღმდეგის გატეხვა. მაგრამ, ჯერჯერობით ამ ყურადღების გადამტანი ტაქტიკის შედეგი არის ნულის ტოლფასი, აზერბაიჯანელებმა ვერც ერთი პოზიცია ვერ დაიკავეს და ვერც საზღვრის ხაზი გადმოანაცვლეს,“ – განაცხადა მან ჩვენთან საუბრისას.

გლობალიზაციისა და რეგიონალური თანამშრომლობის ცენტრის ხელმძღვანელი სტეფან გრიგორიანი მიიჩნევს, რომ უფრო მკაფიო განცხადებები უნდა გაკეთდეს ეუთოს მინსკის ჯგუფის მხრიდან.

„სანამ მედიატორები არ გააკეთებენ უფრო კონკრეტულ განცხადებებს აზერბაიჯანის მისამართით, ის არ შეწყვეტს შეტევებს“, – განაცხადა მან ჩვენთან საუბრისას.

არ არსებობს აზრთა თანხვედრა იმის შესახებ, თუ ვინ არის დამნაშავე კონკრეტულ ინციდენტში და ვის აკისრია პასუხისმგებლობა პირველი გასროლილი ტყვიის გამო, ან თუნდაც პოლიტიკურ დონეზე, ვის აწყობს სამშვიდობო პროცესის ჩაშლა.

19 მარტს, აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა, სამხედრო მანევრების დაწყებამდე ორი კვირით ადრე, სომხები დეკემბერში ყარაბაღში სამხედრო წვრთნების დაწყების გამო დაადანაშაულა.


იხილეთ: ყარაბაღის სამშვიდობო პერსპექტივა ჩამოგდებულ ვერტმფრენთან ერთად დასამარდა?)

მისივე სიტყვებით, ამ მომენტამდე, სომხეთის პრეზიდენტთან გამართული შეხვედრები საკმაოდ კარგად წარიმართა.

„ორივე მხარე გრძნობდა, რომ ბოლო შეხვედრა პარიზში წარმატებული იყო, მაგრამ ამ ამბის შემდეგ ერთი კვირაც არ იყო გასული, როდესაც სომხებმა მორიგი პროვოკაცია მოაწყვეს, დაიწყეს ფართომასშტაბიანი სამხედრო წვრთნები ოკუპირებულ ტერიტორიაზე,“ – განაცხადა პრეზიდენტმა ალიევმა.


იხილეთ: აზერბაიჯანი-სომხეთის ურთიერთობებეში გადატვირთვაა?

მიუხედავად იმისა, რომ მიმდინარეობს ფართომასტაბიანი ომის საფრთხეზე საუბარი, აზერბაიჯანელი ანალიტიკოსი არასტუნ ორუჯლუ პანიკის საფუძველს ვერ ხედავს.

„ამ საბოტაჟის აქტებმა, ღამის წვრთნებმა, ჩამოგდებულმა ვერტმფრენმა კიდევ უფრო დაძაბა ორივე მხარეს შორის არსებული ისედაც რთული ურთიერთობა, თუმცა მნიშვნელოვან სამხედრო დაპირისპირებაში ისინი არ გადაზრდილა,“ – ამბობს ორუჯლუ, რომელიც აღმოსავლეთ-დასავლეთის ცენტრის ხელმძღვანელია ბაქოში. „ყველაფერი, რაც ხდება მიუთითებს ლოკალიზებულ კონფლიქტზე, თუმცა ომი გარდაუვალი იქნება იმ შემთხვევაში, თუ მინსკის ჯგუფი საკითხის სრულ იგნორირებას მოახდენს ან თუ რუსეთი გამოავლენს ამგვარი ომის დაწყების ინტერესს.“

არევიკ საჰაკიანი თავისუფალი ჟურნალისტია სომხეთში. ნურგულ ნოვრუზი აზერბაიჯნელი ჟურნალისტის ფსევდონიმია.

გააზიარე:

  • Click to share on Twitter (Opens in new window)
  • Click to share on Facebook (Opens in new window)
    გააზიარე

ავტორი ნურგულ ნოვრუზი
ნურგულ ნოვრუზი საზღვარგარეთ მცხოვრები აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის პსეუდონიმია. ნურგული აშუქებს აზერბაიჯანში ადამიანის უფლებათა დარღვევის ფაქტებს, მმართველობით საკითხებსა და მედიის მდგომარეობას.


მსგავსი სტატიები:


ვაქცინაცია და დეზინფორმაცია აზერბაიჯანში
აპრილი 26, 2022

აზერბაიჯანის ჯანდაცვის სისტემის ნაკლოვანებები
ნოემბერი 2, 2016

აზერბაიჯანში რეფერენდუმი საპროტესტო აქციებით აღინიშნა
სექტემბერი 25, 2016


  • სახელმძღვანელოები

    • ნიუსრუმი დეზინფორმაციის...
      აპრილი 23, 2021
    • მედიის სახელმძღვანელო...
      აგვისტო 17, 2020
    • ანტიპროპაგანდული სახელმძღვანელო
      ივლისი 9, 2018
    • მშვიდობის გაშუქების...
      მარტი 26, 2016
    • როგორ დავწეროთ სტატიის...
      მარტი 26, 2016

  • დაგვიმეგობრდით Facebook-ზე

  • ძებნა

  • არქივები

  • 2008 წლის რუსეთ საქართველოს ომი EUMM IWPR ადამიანის უფლებები აზერბაიჯანი არმენ კარაპეტიანი არშალუის მგდესიანი არჩევნები აფგან მუხტარლი აფხაზეთი განათლება განცხადებები დევნილები ევროკავშირი ეკატერინა პოღოსიანი ეკონომიკა ვაჰე ჰარუტუნიანი თურქეთი ილჰამ ალიევი ირანი კავკასია კონფლიქტი კორუფცია ლგბტ ლილიტ არაკელიანი მედია მთიანი ყარაბაღი ნურგულ ნოვრუზი ომი პოლიტპატიმრები ჟურნალისტიკა რუსეთი რჩეული სამირა აჰმედბეილი სამხრეთ ოსეთი საპრეზიდენტო არჩევნები საქართველო სერჟ სარგსიანი სიტყვის თავისუფლება სომხეთი ტრენინგი ქალები ქალთა უფლებები შაჰლა სულთანოვა ჯანდაცვა




Institute for War and Peace Reporting | ომისა და მშვიდობის გაშუქების ინსტიტუტი | © 2007-2022

CREATIVE COMMONS–ის ლიცენზია
ვებგვერდის ფორმა და შინაარსი დაცულია Creative Commons-ის არაკომერციული 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ფარგლებში
.

ჩვენ ვიყენებთ ქუქი ჩანაწერებს. თქვენი პარამეტრების დამახსოვრებით ჩვენ გაწვდით საუკეთესო მომსახურებას განმეორებითი ვიზიტების დროს. "თანახმა ვარ" ღილაკზე დაჭერით თქვენ გასცემთ ქუქი ჩანაწერების გამოყენების ნებართვას. თუმცა "პარამეტრები" ფუნქციით თქვენ შეგიძლიათ გააკონტროლოთ თქვენს მიერ ნებადართული მონაცემების გაზიარება. მეტი ინფორმაციისთვის იხილეთ სტატიები: ჩვენს მიერ გამოყენებული ქუქი ჩანაწერები | ინტერნეტის ისტორია.
პარამეტრებითანახმა ვარ
Manage consent

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Functional
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytics
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Others
Other uncategorized cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.
SAVE & ACCEPT